Galicia garda un tesouro baixo o mar. Bosques de corais amarelos, pero tamén negros e falsos negros de centenares de anos, extinguidos xa no Mediterráneo; xardíns de gorgonias; fondos de algas vermellas calcáreas; extensos campos de esponxas copa e de champiñón que albergan unha enorme diversidade de especies mariñas; fondos de plumas de mar, prados de laminarias... é unha riqueza coñecida para os biólogos, pero que acaba de ser descuberta para o gran público coa filmación realizada por expertos da Fundación Océana a bordo do catamarán Ranger , nun proxecto en colaboración coa Fundación Biodiversidade.

O obxectivo: documentar os fondos mariños vulnerables e aqueles de especial interese que poden ser propostos para a súa inclusión na rede de espazos protexidos do Atlántico norte, dentro do convenio Ospar. Galicia ten actualmente dúas zonas protexidas, a reserva dos Miñarzos, na costa de Carnota, e as Illas Atlánticas, a primeira área mariña protexida de España que acaba de ser incluída dentro da rede Ospar. Pero dispón dun amplo potencial para que se cren novas reservas. Polo menos así o asegura Ricardo Aguilar, director de investigación e proxectos de Océana Europa. «Hai unha necesidade de crear novas mariñas protexidas, expuxémolo estes días ás confrarías e á Administración e mostráronse receptivos. Un caso aparte son as rías, que deberían ter sistemas de xestión específicos cada unha delas, porque o gran tesouro de Galicia son as súas rías».

Adena constatou que «os fondos das rías son tremendamente produtivos e cunha biodiversidade moi alta», pero tamén constatou unha deficiencia: «En moitas zonas atópanse sometidos a unha forte presión por mor da contaminación, construción costeira ou explotación abusiva dos seus recursos». A situación é mellor mar dentro, a entre oito e dez millas de distancia, onde se atopan bosques de corais cuxo bo estado de conservación sorprendeu aos biólogos de Océana.

As Illas Atlánticas serán a primeira área mariña protexida de España na rede do Atlántico norte

Nin parques eólicos terrestres ou submarinos, nin prospeccións petrolíferas, nin dragados, nin fosas de residuos radioactivos, nin calquera outra actividade susceptible de xerar unha vertedura contaminante ou de alterar o medio. O Parque Nacional das Illas Atlánticas quedará blindado á contaminación tras a súa inclusión na rede de espazos protexidos do Atlántico norte (Ospar). A reserva natural galega convértese así tamén na primeira de España en obter esta categoría, o que xa avanzara La Voz.

A decisión de aceptar ás Illas Atlánticas na rede Ospar foi dada a coñecer onte pola comisión que vela polo convenio internacional, aínda que a incorporación oficial materializarase mañá nunha reunión que se celebrará na cidade francesa de Brest e á que acudirá o director de parque, Xosé Antonio Fernández, e o director xeral de Conservación dá Natureza da Consellería de Medio Ambiente. «é un prestixio e unha gran responsabilidade que nos vai a obrigar a un sobreesfuerzo, pero tamén é un compromiso da Administración cos cidadáns e co propio parque para blindarlo ante calquera agresión», explica o director da reserva, Xosé Antonio Fernández, quen admite que a declaración supón «un recoñecemento ao esforzo do parque, confrarías, ministerio e consellería». Fernández asegura que a protección permitirá extremar o control da calidade das augas, o que redundará na maior riqueza pesqueira e marisqueira da zona.